خواص زردچوبه در درمان عوارض داروهای سرطان دهان

خزر – تخصص خود را در رشته دندانپزشکی از دانشگاه گیلان گرفت. جوانی ۳۰ ساله که اکنون علاوه بر تخصص خود، به تحقیقات پزشکی نیز علاقه ای فراوان نشان می دهد. علاقه ای که باعث گردید تا او نیز سهمی در روند تحقیقات بر روی گیاهان دارویی و تاثیر آنها در درمان عوارض ناشی از سرطان دهان و دندان داشته باشد…
دکتر سیدعلی عرب را در دفتر کار دوستی مشترک ملاقات کردم.
آنقدر جوان بود که ابتدا تردید داشتم، او همانی باشد ‌که قرار مصاحبه با وی، مرا به آن برج در گلسار کشاند …
نگاهش به من دوخته شده بود و احساس کردم که در حال ارزیابی من است … و این البته از هوشمندی وی بود…
بر روی یک تک صندلی در گوشه ای از اتاق نشسته و یکی از دستانش را تکیه گاه چانه قرار داده بود …
کمی خجالتی به نظر می رسید و البته محترم …
شخصیت او در همان اولین لحظات، تاثیر خوبی بر آدمی می گذاشت و وقتی مورد پرسش هایم قرار گرفت، تلاش می کرد تا به زبانی ساده از علائق خود در تحقیقات پزشکی و دارویی بگوید و با اینحال هنگامی که غرق در تشریح فعالیت هایش گردید، مجبور می شدم توضیح بیشتری بخواهم و او با لبخندی به ترجمان ساده تری از آنچه گفته بود، می پرداخت.
گفتگویم با این دکتر جوان، ۲ ساعت به طول انجامید و این در حالی بود که در پایان پرسش هایی که در ذهن داشتم، بسیار بیشتر از ابتدای ملاقاتمان بود …
این گفتگو البته حاشیه هایی هم داشت به ویژه آنجا که از علائق شخصی اش پرسیدم و او به ورزش و نواختن تار اشاره کرد …
گفتگو با دکتر سیدعلی عرب در باره گیاهان دارویی موثر بر کنترل و درمان عوارض ناشی از سرطان دهان را می خوانید:

دکتر سیدعلی عرب در ابتدا به میزان شیوع سرطان دهان و عوارض ناشی از درمان آن پرداخت و گفت: سالانه حدود ۹۰۰ هزار مورد سرطان ناحیه سر و گردن در سراسر جهان شناسایی می شود که این میزان در ایالات متحده، حدود ۳ تا ۴ درصد از کل تشخیص های سرطان را شامل می شود.
در ایران نیز سالانه ۴۵۰ مورد جدید ابتلا به سرطان دهان گزارش می شود.
موکوزیت دهانی که به عوارض درمانی سرطان دهان اطلاق می شود، در ۴۰ تا ۷۵ درصد بیماران تحت شیمی درمانی بروز می کند و این میزان در بیماران تحت درمان رادیوتراپی بین ۶۰ تا ۹۰ درصد است.
وی در توضیح اینکه موکوزیت دهانی چیست و چگونه ایجاد می شود، گفت: هر چند شیمی درمانی و رادیوتراپی در درمان تومورهای سرطانی موثرند اما دارای عوارض کوتاه مدت و بلند مدتی هستند و امروزه موکوزیت دهان یا به عبارتی التهاب مخاط دهان، به عنوان یکی از عوارض عمده در درمان این سرطان شناخته می شود.
دکتر عرب افزود: به دلیل آسیب سلولی ناشی از دوز بالای رادیوتراپی و شیمی درمانی، بدن به واسطه فاکتورهای التهابی، و زنجیره ای از واکنش ها در پاسخ به آسیب های فوق، چنین ضایعه ای را ایجاد می کند.
چنانچه بخواهیم به علایم موکوزیت دهانی اشاره کنیم، باید گفت
این عارضه که یک اختلال ناتوان کننده و به عنوان آسیب مخاط دهان در بیماران تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی ناحیه سر و گردن تعریف می شود، دارای علائمی مانند قرمزی، سوزش، درد و زخم های دهانی است که گاهی به شکل عفونی هم بروز می کند.
همچنین درد مرتبط با این ضایعه می تواند چنان شدید باشد که بیمار حتی در انجام احتیاجات روزانه خود دچار مشکل شده و باید بستری شود.
ضایعه فوق همچنین باعث کاهش دوزهای دریافتی در دوره ها و رژیم ایده آل شیمی درمانی می شود.
دکتر سیدعلی عرب در ادامه گفت: عفونت و اشکال در بلع از دیگر علائم موکوزیت بوده که منجر به کاهش وزن و سوء تغذیه می گردد.
دکتر عرب در پاسخ به این پرسش که راه درمان این ضایعه چیست، گفت: درمان های موضعی و سیستمیک متفاوتی برای موکوزیت دهانی وجود دارد که البته هر کدام دارای معایبی بوده و بیشتر به تسکین این ضایعه کمک می کنند و نقشی در پیشگیری از آن ندارند. اما در مطالعه ای علمی، که در انجام آن حضور داشتم، فرمی از داروی خوراکی که کاملا پایه گیاهی دارد، مورد استفاده قرار گرفت و در نتیجه علاوه بر بهبود ضایعه، به پیشگیری از آن نیز کمک شایانی کرد.
وی افزود: کورکومین ماده مؤثره ریزوم گیاه زردچوبه با نام علمی (Curcuma longa) بوده و دارای نام شیمیایی diferuloylmethane می باشد. کورکومین که در حدود ۲ تا ۸ درصد ترکیبات زردچوبه را تشکیل می دهد، عامل اصلی رنگ زرد این گیاه است و همچنین به عنوان منشاء بسیاری از خواص زردچوبه شناخته شده است. خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی دو ویژگی مهم این ترکیب می باشند. خاصیت ضدالتهابی با مهار آنزیم ها و فاکتورهای التهابی که جلوی زنجیره واکنش هایی که منجر به ایجاد موکوزیت می شود را می گیرد و خاصیت آنتی اکسیدانی به کمک خنثی کردن رادیکال های آزاد جلوی آسیب سلولی را می گیرد و به لطف این دو ویژگی، کورکومین می تواند جایگزین درمانی و عامل پیشگیری کننده موکوزیت دهانی باشد.
این دندانپزشک افزود: برخی می پرسند که آیا مصرف کپسول کوکورمین دارای عوارض است یا خیر، و در جواب باید گفت که این دارو کاملا گیاهی بوده و مطالعات مختلف نیز بی خطر بودن آن را اثبات نموده اند و در این میان فرم کپسول نانومیسل هم که شرکت دارویی سینا جزو اولین تولیدکنندگان آن می باشد، قدرت جذب بالایی داشته و در نتیجه اثربخشی آن را افزایش داده است.
دکتر عرب در باره روش کار این مطالعه که خود نیز از جمله عوامل آن بوده گفت:
در این مطالعه ۵۰ بیمار که تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی سر و گردن بودند، مورد مطالعه قرار گرفته و به دو گروه تقسیم شدند. به یک گروه کپسول کورکومین و به گروه دیگر دارونما داده شد و به مدت ۷ هفته تحت نظر قرار گرفتند.
در پایان مطالعه مشخص شد که کورکومین به نسبت از بروز اشکال شدید ضایعه جلوگیری کرد و سرعت روند بهبود آن را به طور معنی داری افزایش داد. بنابراین مطالعه قوق ثابت می کند که کورکومین خوراکی در پیشگیری و درمان موکوزیت دهانی به طور محسوسی موثر است.
این دارو به شکل تجاری و در اشکال مختلف توسط شرکت های گوناگون در داروخانه ها در دسترس بوده و با تجویز پزشک یا دندانپزشک می تواند تا روزی ۳ بار مورد استفاده قرار گیرد.