دکتر هادی حق‌شناس استاندار گلستان: اقتصاد در شرایط تورم دورقمی به سمت سرمایه‌گذاری نمی‌رود

دکتر هادی حق‌شناس مدیرکل اسبق بنادر و کشتیرانی گیلان، نماینده مردم انزلی در مجلس هفتم و معاون سازمان بنادر و کشتیرانی کشور بود. از وی به عنوان کارشناس اقتصادی صدها مقاله و مصاحبه در مطبوعات گیلان و کشور به چاپ رسیده است. وی در دو سال گذشته یکی از کاندیداهای اصلی پست استانداری گیلان بود اما پارسال به عنوان استاندار گلستان معرفی شد. با وی گفتگویی انجام دادیم که می‌خوانید:
○ خیلی‌ها تصور می‌کردند استاندار گیلان می‌شوید چطور شد به گلستان رفتید؟
• خیلی کارها دست خودتان نیست. مثلاً اگر دست من بود شاید اصلاً وزارت کشور نمی‌آمدم و به سازمان دیگری می‌رفتم اما همه متغیرها دست خود شخص نیست تا تعیین‌کننده باشد. اینکه چرا به جای گیلان به گلستان آمدم، این هم تابعی از متغیرهای سیاسی و برخی اتفاقاتی است که در سال ۹۸ رخ داد و بالاخره چون نظر وزارت کشور بر گلستان بود، به همین دلیل ساده به گلستان آمدم.
○ گیلان یکی از استان‌هایی است که ویروس کرونا خیلی زود به آن نفوذ کرد علاوه بر این گیلانی‌ها در اواخر سال ۹۸ بحران دیگری هم داشتند به نام برف.
وقتی اخبار این بحران‌ها را می‌شنیدید چه حسی داشتید؟
• طبیعی است که وقتی وطن کسی آسیب ببیند نگران می‌شود. در برف ۸۳ به همراه آقای ندیمی نماینده وقت لاهیجان در برف گیر کرده بودیم. در برف سنگین ۸۶ هم بندرانزلی همین وضعیت را داشت. در جریان برف بهمن ماه هم نگران بودم در این مواقع چشم به مسئولان استان دارند تا مشکلات را حل کنند و من فکر می‌کنم که دستگاه‌های اجرایی نه تنها در گیلان بلکه در همه کشور به تناسب باید در آماده‌باش بیشتری باشند تا وقتی این اتفاقات می‌افتد سریع به داد مردم برسند.
○ چرا گیلان اینطور آسیب‌پذیر و از نظر اقتصادی ضعیف است؟
• این را واقعاً معطوف به گیلان نمی‌دانم کلاً ایران اصلی‌ترین مشکلش این است که پول در بخش واقعی اقتصاد هدایت نمی‌شود یعنی هم‌چنان پول به سمت دلالی و سوداگری و سفته‌بازی که بخشی غیرواقعی است می‌رود و علت آن هم تورم است. در اقتصادی که تورم دو رقمی وجود دارد به ویژه زمانی که تورم طولانی هم باشد، اقتصادی به سمت سرمایه‌گذاری نمی‌رود. بنابراین تا زمانی که تورم‌های دورقمی داریم باید انتظار داشته باشیم که نرخ بیکاری هم دورقمی باشد و رفاه هم در سطح مطلوبی نباشد.
بنابراین اگر قرار است اتفاقی خوب در کشور بیفتد باید به فکر سرمایه‌گذاری باشیم. این سرمایه‌گذاری هم لوازمی دارد. فایده تحقق سرمایه‌گذاری ایجاد اشتغال و افزایش تولید است. فایده دیگر هم این است چون عرضه افزایش می‌یابد تورم را کم می‌کند. بنابراین اگر کشورهای دنیا از این سیکل فقر نجات پیدا کردند به دلیل رفتن به سراغ سرمایه‌گذاری است.
در اقتصاد ایران وقتی می‌گوییم نقدینگی به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده اگر این نقدینگی به سمت تولید و سرمایه‌گذاری برود حتماً به کاهش نرخ بیکاری و تورم منجر می‌شود چون بالاخره ما به لحاظ ظرفیت اقتصادی جزو ۲۰ کشور اول دنیا هستیم.
مثلاً سیلی که می‌آید بجای ذخیره در سد که هم برق می‌تواند تولید کند و هم به کار کشاورزی آید به سمت دریا رها می‌شود و این هست که سیل نه تنها مفید به حال کشاورزی و تولید نیست بلکه مخرب است. نقدینگی در اقتصاد هم همینطور است اگر نقدینگی به سمت تولید هدایت شود به حال اقتصاد مفید است در غیر اینصورت آثارش تخریب شاخص‌های اقتصادی مثل تورم است. اما اینکه چگونه این بستر فراهم شود باید فضای کسب و کار مثبت باشد و این نیازمند همه موضوعات است و فقط شاخص‌های اقتصادی نیست بلکه شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی هم هست و در یک کلام اگر شاخص‌های حکمرانی خوب تبیین شود و همه همه در قوه مقننه و مجریه و قضاییه رعایت کنند، آن شاخص‌ها در صورت تحقق می‌تواند منجر به ایجاد بستری امن برای سرمایه‌گذاری شود. کلید و راه‌حل مشکل اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری است.
○ اخیراً سالگرد انتشار روزنامه خزر را پشت سر گذاشتیم، اگر سخنی در این رابطه دارید و سخن آخر را بفرمایید.
• ۲۴ سالگی روزنامه خزر را به گردانندگان این روزنامه تبریک عرض می‌کنم. خوشبختانه من در بسیاری از مواقع این فرصت را پیدا می‌کنم که حداقل تیترهای روزنامه خزر را نگاه و استفاده کنم و امیدوارم همچنان این روزنامه پابرجا بماند و ما حداقل در دهها سال آینده شاهد انتشار این روزنامه وزین باشیم.
همچنین باردیگر متشکرم بابت این فرصت گفتگو و سال ۹۹ را هم تبریک گفته و امیدوارم سالی پرخیر و برکت برای مردم ایران و مردم عزیز گیلان باشد.